Het product ziet er luxe uit of de verpakking is lekker makkelijk voor de klant. Dat zijn twee belangrijke oorzaken die hergebruik van veel plastic verpakkingen in de weg zitten. In de praktijk blijkt dat maar liefst twee derde van de verpakkingen van de supermarkt beperkt of zelfs helemaal niet te recyclen is.

Volgens een woensdag gepubliceerd onderzoek van Natuur & Milieu presteren alle zeven onderzochte supermarkten ondermaats, waarbij Ekoplaza en Jumbo slechter dan gemiddeld presteren. Lidl en Albert Heijn scoren juist beter.

De matige branchecijfers komen deels voor rekening van A-merken. Die gebruiken minder vaak duurzame verpakkingen. Maar volgens Natuur & Milieu scoren de supermarkten ook ondermaats met hun eigen huismerken.

Plastic Pact

De supermarktketens hebben twee jaar geleden het ‘Plastic Pact’ ondertekend dat als doel heeft om in 2025 alleen nog maar goed recyclebare verpakkingen te gebruiken. Volgens Natuur & Milieu liggen de winkels niet op koers om dit doel in vier jaar te halen.

Voor het onderzoek werden 57 veelgebruikte producten aangeschaft bij de ketens Albert Heijn, van Jumbo, Plus, Coop, Aldi, Lidl en Ekoplaza. Uit hun resultaten blijkt dat de meerderheid van de producten (52 procent) beperkt te recyclen is, vaak omdat de verpakking meerdere soorten plastic bevat. In de praktijk betekent dat dat dit materiaal in een ‘laagwaardiger’ toepassing terugkeert, bijvoorbeeld als bermpaaltje of als plastic vulmateriaal.

Terwijl 35 procent van de verpakkingen goed is te recyclen, blijkt 13 procent helemaal niet geschikt te zijn om opnieuw te gebruiken. Dit materiaal eindigt in de verbrandingsovens en dat geldt ook voor een deel van het materiaal dat beperkt te recyclen is. De vraag naar laagwaardig plastic is nu eenmaal beperkt.

Ekoplaza en Jumbo

In een reactie geeft Ekoplaza aan dat de vergelijking met andere ketens mank gaat omdat bij de biologische supermarkt minder producten zijn onderzocht. In plaats van 57 producten met een plastic verpakking gaat het bij Ekoplaza om 43 stuks, hetgeen in het onderzoek ook wordt vermeld. „Dat maakt namelijk nogal een verschil”, schrijft de keten op zijn site. De andere producten worden volgens Ekoplaza al vaak verpakkingsvrij verkocht of in bijvoorbeeld glas.

Jumbo, dat eveneens in het onderzoek ondermaats presteert, reageerde woensdag niet op het onderzoek. Een wasmiddelproduct van deze keten wordt in het onderzoek als illustratie gebruikt waarom recycling in de praktijk vaak misloopt. De flacon is gemaakt van het goed recyclebare polyetheen (pe), maar heeft een etiket in de vorm van een jasje dat gemaakt is van polyethyleentereftalaat (pet). Die combinatie wordt vervolgens niet goed gedetecteerd door de sorteermachine.

Ruim een kwart van de problemen wordt door dit soort gemakkelijk op te lossen problemen veroorzaakt. Ook gemak zorgt vaak voor problemen. Neem bijvoorbeeld die fijne dop op sausflessen. Die bevat vaak siliconen die de recycling bemoeilijken.