Analyse: verzet tegen uitkleden van KLM is gebroken
© René Bouwman
De strijd van Pieter Elbers en daarmee de zelfstandigheid van KLM lijkt met zijn vertrek volgend jaar definitief gestreden.
Dankzij een deal met pilotenvakbond VNV wist Elbers de resultaten bij KLM vanaf 2015 omhoog te krijgen en werd de Nederlandse divisie de kurk waarop luchtvaartcombinatie Air France KLM dreef.
Maar in 2019 leek het alsnog mis te gaan, toen de nieuwe topman Benjamin Smith van Pieter Elbers af wilde. De Nederlandse Staat werd in allerijl alsnog aandeelhouder van Air France KLM, om zo te voorkomen dat KLM en zijn routenetwerk verder werden uitgekleed. Smith, die nu zelf onder druk bij Air France KLM staat, heeft zijn eigen herbenoeming in mei verzekerd, door Elbers te offeren. Door het vertrek anderhalf jaar van tevoren aan te kondigen, zonder een uitweg van een nieuwe baan, wordt Elbers vleugellam gemaakt binnen KLM.
Corona heeft aan de goede resultaten een eind gemaakt. Het is juist een prima excuus om ‘Amstelveen’ verder te ontmantelen ten behoeve van Parijs. Hoewel het kabinet KLM in 2020 van de ondergang redde met een leningenpakket, werd het afgelopen jaar weinig vernomen uit Den Haag over hoe men verder wilde met KLM en het luchtvaartknooppunt Schiphol.
Het doel, KLM en het routenetwerk in de benen houden, werd door allerlei wisselende reisbeperkingen behoorlijk door de eigen aandeelhouder onder druk gezet.
Conflict
Twee belangrijke momenten om de invloed via zeggenschap te versterken liet het kabinet voorbijgaan. Dat is voor Parijs het signaal om verder te gaan met de integratie van KLM in Air France KLM. Dat betekent dat vakantievlieger Transavia verder wordt uitgebouwd door Parijs, de best renderende routes via Parijs zullen lopen en voor KLM op de langere termijn kruimels resten als vakantievlieger naar verre bestemmingen en dat de maatschappij zich in Europa moet redden als te dure prijsvechter.
Airbus
Een andere belangrijke beslissing die de zelfstandige bedrijfsvoering verder zal verzwakken, werd vlak voor kerst genomen, toen KLM koos voor de toestellen van Airbus in plaats van Boeing. Dat is een enorm kostbare operatie, omdat Boeing in alle haarvaten van de werkwijze bij KLM zit.
Omdat Air France gespecialiseerd is in het onderhoud van Airbus-toestellen, is de kans op verschuiving van technische banen naar Frankrijk levensgroot. Het sluitstuk is dan vervolgens om het personeel steeds meer vanaf Parijs te laten vliegen. Elbers hield altijd vol dat het maximum aan integratie in de groep was bereikt. De rekening krijgt hij nu gepresenteerd: hij wordt simpelweg buiten de deur gezet.