In de rubriek Van Nul tot Nu gaat Martin van der Weerden in op de veelzijdige historie van deze regio. Ditmaal over het onderwijs in Hoensbroek en meester Borghans. Hij was een begrip in de onderwijswereld van Hoensbroek. Tientallen jaren drukte hij zijn stempel op de H. Hart Jongensschool.
De weg langs Kasteel Hoensbroek richting markt was aanvankelijk niet meer dan een zanderig pad. In 1932 werd deze verbinding als werklozenproject verhard en verbreed. De straat werd Nieuwe Weg genaamd, maar in 1937 omgedoopt in Juliana-Bernhardlaan. Om aan de behoefte aan voldoende onderwijs voor het snel groeiende Hoensbroek te voldoen, werden aan de overkant van de voormalige Zandweg aan het einde van de jaren twintig de St. Antonius Meisjesschool en de H. Hart Jongensschool geopend. Precies tussen de twee scholen lag de finishlijn van de vroeger landelijk bekende KKK-wielerronde, de Kasteel Kermis Koers.
De meester
De H. Hart School was bedoeld voor de in aanbouw zijnde Kasteelbuurt en omstreken. Vanaf het begin was meester Borghans er het schoolhoofd. Hier vierde hij in 1938 zijn zilveren en in 1953 zijn veertigjarig jubileum als leraar. Hein Giesen herinnert zich dat hij op dat laatste feest het gedicht De Pijpekop van volksdichter pater Bernard van Meurs moest voordragen. De meester, die tegenover hem woonde, had het hem zelf geleerd.
Animo
Schoolmeester zijn was niet altijd een te benijden baan. Klassen met meer dan veertig kinderen waren in de jaren vijftig heel gewoon. Het animo om te leren was ook niet altijd even hoog, want voor velen lonkte in die tijd de OVS, de Ondergrondse Vakschool. Het bescheiden loon dat de jongens daar verdienden, was een welkome aanvulling op het gezinsbudget. In 1974 werd het gemengd onderwijs ingevoerd en gingen de jongens- en meisjesschool fuseren. In de jaren tachtig werden beide schoolgebouwen afgebroken.
Het boek ‘De wijk Maria-Gewanden’ bevat een schat aan informatie en vele foto’s; verkrijgbaar bij de lokale boekhandel en via hiengiesen@home.nl.
