Strafpleiter uit Nuth knokt voor bestaansrecht omroep Ongehoord Nederland: ‘Je hebt juist botsende visies nodig’
Hakan Külcü, advocaat en rechtsfilosoof, staat omroep Ongehoord Nederland bij. — © Bas Quaedvlieg
Geen omroep die zoveel stof doet opwaaien als Ongehoord Nederland. Na een recente rel dreigt een tweede forse financiële sanctie, maar daar hoopt advocaat Hakan Külcü uit Nuth een stokje voor te steken.
Op 1 januari is Ongehoord Nederland toegetreden tot het bestel van de Nederlandse Publieke Omroep (NPO). Hoewel de omroep meteen honderdduizenden kijkcijfers noteert, klinkt er ook felle kritiek. In de talkshow Ongehoord Nieuws zegt Forum voor Democratie-politicus Freek Jansen onder meer dat het kabinet ‘ons land wil ontmantelen’. De NPO-ombudsman concludeert dat presentatoren onvoldoende doorvragen, een conclusie die het NPO-bestuur overneemt. In juli volgt daarom een eerste sanctie; de omroep wordt voor 2,5 procent gekort op zijn budget voor 2023. Met een budget van zo’n 3,5 miljoen euro betekent dat een hap van ruim 93.000 euro. In september volgt er opnieuw kritiek, als presentatrice Raisa Blommestijn het heeft over ‘blanken die door negers in elkaar worden geslagen’. Het NPO-bestuur wil opnieuw overgaan tot een sanctie. Ongehoord Nederland verzet zich tegen dat voornemen. Vrijdag vindt een hoorzitting plaats en advocaten Külcü en Vasco Chorus staan de omroep bij.
Wat wordt vrijdag uw verhaal?
„Het bestuur heeft geen wettelijke bevoegdheid om te sanctioneren. Er is hoogstens een bevoegdheid tot sturen en toezicht houden op samenwerking. Nu probeert het bestuur via dat toezicht te oordelen over inhoud. Dat is oneigenlijk. Het bestuur stelt ook dat de journalistieke code van de NPO is geschonden. Dat betwisten wij. De grenzen van politieke correctheid zijn niet hetzelfde als de grenzen van meningsuiting. Of het inhoudelijk anders of beter moet, dat is een andere discussie. Voor mijn gevoel wordt Ongehoord Nederland nu genadeloos gestraft, omdat de omroep thema’s behandelt die een deel van de bevolking onfatsoenlijk vindt. Thema’s waar veel omroepen het niet mee eens zijn.”
Hoe past de inmiddels beruchte ‘neger-uitspraak’ binnen het behandelen van thema’s?
„Ik begrijp die vraag, gelet op de politieke correctheid die heerst binnen de NPO. De meerderheid heeft eigen ideeën over fatsoensnormen. Nu is er een partij die een heel andere kijk op zaken heeft. Het woord ‘neger’ heeft bij sommige mensen een negatieve lading gekregen, maar de omroep verzet zich tegen die connotatie en beroept zich op vrijheid van meningsuiting. Je kunt dan wel twisten over de context waarin je iets zegt. Maar een omroep moet zijn eigen visie kunnen uitdragen. Dat kan leiden tot ongemak, maar het is belangrijk dat die ruimte er wel is. Een volwassen omroepbestel heeft juist botsende visies nodig.”
Je kunt ook zeggen: er is veel kritiek, misschien moeten we zaken anders aanvliegen.
„De omroep bestaat pas net. Het is de Benjamin van de familie. Natuurlijk maakt de Benjamin ook fouten. Na de ophef over racisme hebben ze aangegeven dat ze de context beter hadden moeten schetsen, dat het een leermoment was. Er is dus sprake van zelfreflectie. Maar we moeten deze jonge omroep ook het voordeel van de twijfel geven. Er wordt nu disproportioneel gehandeld. En dat terwijl het bestuur sinds de ‘racismerel’ niet meer met de omroep heeft gesproken. Dat laat een blinde vlek zien. De meerderheid ziet eigen fatsoensgrenzen als universele grenzen.”
Wat zijn de consequenties van een tweede sanctie voor de omroep?
„Zo’n sanctie, die uniek zou zijn in de historie van het publieke bestel, kan Ongehoord Nederland in het slechtste geval vijftien procent van het budget kosten. Dat heeft uiteraard gevolgen voor de programmering. Er wordt bovendien een sfeer gecreëerd waarin het gemakkelijker is om deze club uit het omroepbestel te zetten. Dat getuigt niet van wijsheid. Nederland is gepolariseerd en zo neemt dat wantrouwen richting media en overheid alleen maar toe. De Mediawet heeft als uitgangspunt dat alle stromingen worden vertegenwoordigd in het bestel, dan moet je Ongehoord Nederland bij de familie houden. Andere omroepen hebben de deur voor Ongehoord Nederland dichtgegooid. Andersom is dat zeker niet het geval. Dan is het frappant dat juist deze omroep wordt aangesproken op het niet willen samenwerken. We hebben het bestuur verzocht op te treden tegen andere omroepen, omdat ze niet met Ongehoord Nederland willen werken.”