Van nul tot nu Geleen: Nieuwe monumenten in Geleen
De onderwijzerswoning en de school in de jaren twintig van de vorige eeuw, gelegen aan de Groenseykerstraat. — © Heemkundevereniging Geleen
Recent heeft het college van B&W van Sittard-Geleen besloten twee gebouwen aan de lijst van gemeentelijke monumenten toe te voegen. Het betreft hier de voormalige Augustinusschool en de onderwijzerswoning aan de Jupiterstraat/Groenseykerstraat.
Tot het midden van de 19de eeuw waren de inwoners van Lutterade en Krawinkel voor zowel de kerkgang als school aangewezen op de kerk en school van Oud-Geleen. Na een lange discussie werd in 1861 besloten tot de bouw van een kerk in Lutterade-Krawinkel. Enkele jaren later, in 1863, werd een plan ontwikkeld voor een school en onderwijzerswoning. De school lag ten westen van de spoorlijn Maastricht-Venlo. In 1912 werd de school, die in slechte staat van onderhoud was, afgekeurd. Een belangrijke niet genoemde onderliggende reden was echter dat Staatsmijnen ten westen van het spoor een nieuwe kolenmijn wilde ontwikkelen. Uiteindelijk werd er gekozen om de nieuwe school op enkele honderden meters oostelijker van het spoor aan de Groenseykerstraat te bouwen.
Gefaseerde uitbreiding
Het ontwerp van de school was van de Maastrichtse architect Egide Meijers-Croute. De school werd op de overgang van het open veld, haaks op de Groenseykerstraat gebouwd. De eerste fase uit 1915 betrof het zuidelijke deel van het gebouw met vier klaslokalen, een gymzaal en naastgelegen hoofdonderwijzerswoning. De opening van de mijn had tot gevolg dat de school in 1920 in noordelijke richting werd uitgebreid met een tweede entree en drie klaslokalen. Waarschijnlijk was in het ontwerp van de gebouw hier al rekening mee gehouden. De school en het schoolplein waren toegankelijk vanaf de Groenseykerstraat. Begin jaren 50 van de vorige eeuw werd de Jupiterstraat aangelegd, waardoor het schoolgebouw ook van die zijde werd ontsloten.
Onderdak
De school werd voorzien van een, voor de bouwtijd nog ongebruikelijke, centrale verwarmingsinstallatie, die was gelegen onder de gymzaal. Deze was voor die tijd zeer vooruitstrevend. Hoewel de school in 1915 door de gemeente werd gebouwd als openbare school, werd op verzoek van de parochie in 1928 een R.-k. bijzondere lagere school. De school bleef open tot 1973.
Van 1973 tot 1993 was de Volksuniversiteit Geleen erin gevestigd. Sinds 1995 biedt het gebouw onderdak aan theater Karroessel (in de voormalige gymzaal en de oudste vier klaslokalen), en aan de Heemkundevereniging Geleen (in de aanbouw uit 1920). Hier is een permanente mijnbouwexpositie ingericht en is tot 16 februari een tentoonstelling over het leven en werk van Harry Canisius te zien.
Meest gelezen
Drie mannen in Schinveld en Eygelshoven aangehouden voor stelen van Duitse en Belgische voertuigen
Fortuna Sittard licht wel de optie in verbintenis van Ferati, maar niet die in de contracten van Van Osch en Musaba
Na 60 jaar de laatste mis van pastoor Jan Reijnders (91) uit Susteren, of toch niet? ‘Zijn geheugen laat hem in de steek, maar niet tijdens een mis’
Xonar gaat op termijn fuseren met Mutsaersstichting en verder onder de vlag Samen Jong Geheel
Hondenbelasting varieert per gemeente tussen de 0 en bijna 100 euro: hoe zit het in jouw regio?