Pensioentopvrouw: ‘Denk na voor je als moeder parttime gaat werken’
Annette Mosman: „Mensen willen wel duurzaam beleggen, maar ze hebben ook een goed pensioen nodig. Hoe weeg je niet-fossiel beleggen af tegen de risico’s die je moet nemen om het vereiste rendement te halen?” — © Matty van Wijnbergen
Het zal je maar toevertrouwd worden: als CEO van pensioenuitvoerder APG heeft Annette Mosman de zorg voor honderden miljarden. Als je haar vraagt hoe dat voelt: „Je went er niet aan. Die verantwoordelijkheid voor 521 miljard euro, voor de 4,5 miljoen deelnemers van pensioenfondsen en onze drieduizend medewerkers, die eindigt bij mij. En dat voel ik continu. Maar ik lig er niet wakker van.” Ondertussen werkt ze ook aan een plan om vrouwen beter te laten nadenken over hun eigen financiën.
Ze werkt in de kantoortuin van het CO2-neutrale APG-gebouw in Amsterdam-West. Geen eigen kamer, geen privileges, gewoon Amsterdamse nuchterheid met een brede glimlach. Annette Mosman leidt de Algemene Pensioen Groep (APG) die de administratie doet en de vermogens beheert en belegt van pensioenfondsen voor het onderwijs, de overheid, de bouw en diverse andere sectoren.
Die 521 miljard euro onder uw hoede. Hoe gaat dat in uw hoofd?
„Je hebt natuurlijk alles officieel volgens de regels afgesproken, de taken belegd bij ons goede team, maar mijn verantwoordelijkheid is 24 uur per dag: wat gebeurt er buiten, heb ik iets gemist, wat is het geluid van de samenleving? Toen ik hier begon, heb ik 440 kilometer gelopen, van Amsterdam naar ons kantoor in Heerlen, met Wouter Koolmees, vakbondsleider Tuur Elzinga en werkgeversvoorzitter Ingrid Thijssen, met deelnemers en medewerkers.”
Wat is u het meest bijgebleven van die wandeltochten?
„Hoeveel je leert van luisteren. Omdat je dan hoort dat het allemaal niet zo zwart-wit is. Mensen willen wel duurzaam beleggen, maar ze hebben ook een goed pensioen nodig. Hoe weeg je niet-fossiel beleggen af tegen de risico’s die je moet nemen om het vereiste rendement te halen?”
Mensen zijn vaak boos op APG, omdat er veel geld wordt verdiend.
„Een bepaalde investeringscategorie kan duur zijn, maar het levert ook een hoog rendement op. Als je verantwoordelijk bent voor het pensioen van miljoenen deelnemers, dan heb je dat nodig.”
Pensioen is vaak een emotioneel onderwerp voor mensen.
„Pensioenvertrouwen is voor mij gerelateerd aan het stelsel. Het is verplicht en daar hoort goed rentmeesterschap bij. We hebben laatst onderzoek gedaan, en wat bleek? 75 procent van de Nederlandse huishoudens krijgt het maandelijks net rond, maar kan niet nadenken over de financiële toekomst. We zetten het nieuwe pensioenstelsel nu in om voor onze pensioenfondsen een digitaal deelnemersplatform te bouwen. Wat zit er in je individuele pensioenpot, welke kosten gaan eraf, hoe ziet je toekomst eruit? We willen er zo aan bijdragen mensen financieel onafhankelijk te maken. Juist ook vrouwen.”
Dat is een van uw stokpaardjes?
„Dat is het thema nadat ik was verkozen tot Topvrouw van het Jaar. Financiële onafhankelijkheid is voor iedereen een onderwerp, maar voor vrouwen is het probleem het grootst.”
Wat wilt u daartegen doen?
„Je ziet bij vrouwen een terugval in inkomen na het eerste kind. Van mij mag iedereen zijn of haar eigen keuze maken, maar de besluitvorming is vaak onvolledig. Er wordt dan gekeken naar wie het meest verdient, en dat is vaak de man. Dus gaat de vrouw minder werken. Daarnaast faciliteert de wet- en regelgeving parttime werken in Nederland. Ik wil – met de polder – in oktober een manifest aanbieden aan de overheid. Wat kunnen werkgevers doen en hoe neem je de belastingincentives weg die parttime werken en toekomstige armoede stimuleren?”
Daar maakt u geen vrienden mee.
„Ik roep er niet toe op dat vrouwen meer moeten werken, maar dat ze kijken naar financiële onafhankelijkheid. Daarnaast levert werk meer op dan de financiële component: ook geluk en voldoening.”
Hoe ziet u de toekomst?
„Het begint met de overtuiging dat je als burger en bedrijf de wereld anders wilt achterlaten. Als APG geloven we in verantwoord beleggen en de fondsen en hun deelnemers vragen dat ook van ons.”
U hebt daar invloed op met 521 miljard euro. Is het bedrijfsleven aan zet?
„We zijn allemaal aan zet. Het stikstofdossier, de bouwplannen: het zijn losse onderdelen die niet bij elkaar komen. Welke infrastructuur is er nodig voor nieuwe energie om toekomstbestendig te zijn in 2050? Dan weten wij als APG waarin we voor onze fondsen moeten investeren. Ik wil het kabinet dan ook oproepen: kom met een groot masterplan.”
Wat wordt uw eigen masterplan?
„Zorgen dat het nieuwe pensioenstelsel staat als een huis voor de deelnemers. Daarmee ben ik tot mijn zestigste nog zeker bezig en daarna, tja, rustiger aan doen? Dat is niet waarschijnlijk. Ik hou van mijn werk, om mensen te ontmoeten, te leren en meer inzichten te krijgen. Ik wil in elk geval betekenisvolle gesprekken blijven voeren, echt contact maken en daarin iets kunnen betekenen. Maar dat is geen baan, dat is gewoon leven.”