Van nul tot nu Margraten: Op bedevaart gaan
Sint Andreas. — © archief Heemkunde Vereniging Margraten
Voor velen die dit stuk lezen zal het wellicht onbekend zijn dat Margraten een tot in de wijde omtrek bekende bedevaartplaats was. De tweede patroonheilige van de kerk, Sint Andreas, werd aangeroepen voor genezing van kinkhoest.
Het hele jaar door kwamen ouders naar de kerk om bij de beeltenis van Sint Andreas te bidden. Als ze naar huis gingen, namen ze een fles gewijd water mee, het zogenaamde Sint Andreaswater. Dit was altijd voorradig. Sint Andreas was een leerling van Jezus en de broer van Simon Petrus. Andreas en Petrus waren vissers en werden door Jezus opgeroepen zich bij hem aan te sluiten om mensenvissers te worden.
Inenten
Op 30 november, de feestdag van Sint Andreas, was het de hele dag een komen en gaan van mensen die de weg naar Margraten biddend aflegden. In de namiddaguren, maar ook na de Heilige missen werd de kinderzegen gegeven. Ouders lieten hun kind zegenen om het te vrijwaren van kinkhoest, een zeer besmettelijke infectieziekte van de luchtwegen. De kinderzegening hield op te bestaan in de jaren zestig van de vorige eeuw. Het werd toen mogelijk kinderen vroegtijdig in te enten tegen onder andere kinkhoest. Kinkhoest komt in ons land sindsdien nog maar sporadisch voor en ‘het ter bedevaart gaan’ in Margraten werd verleden tijd.
Veeziekten
Een bedevaartplaats waar ook veel Margratenaren naar toe gingen is Houthem. Daar wordt Sint Gerlachus vereerd als patroonheilige tegen veeziekten. De ridder Gerlachus maakte een boetereis naar Jeruzalem waar hij bij een hospitaal als veehouder dienst nam. Na terugkeer uit het Heilige Land vestigde hij zich als kluizenaar in Houthem. Elke dag liep hij naar het graf van Sint Servatius om zijn vaste gebeden te bidden. Al snel stond hij bekend om zijn strenge levenswijze, zijn ijver om mensen voor het christendom te winnen en om zijn wonderen. Boeren uit de omgeving brachten ziek vee naar hem toe, in de overtuiging dat hij ze door handoplegging kon genezen.
Al is tegenwoordig misschien de toeloop van pelgrims iets verminderd en zijn de bedevaarten niet meer zo in trek, in tijden van nood weet men toch altijd wel de voorspraak van de heiligen in te roepen.
Uit: ‘Oet de Riestepot’, bewerkt door Yolanda Loo-Bessems
Meest gelezen
Ruim honderd woningen in Rijckholt zonder gas en water: ‘Douchen in de sporthal? Misschien als ik heel erg ga stinken’
Weekwinnaar VIA-fotopagina’s ‘Week in Beeld’
Programma Maastrichts Mooiste aangepast vanwege verwachte hitte
Enquête moet duidelijkheid verschaffen over impact toeristisch en recreatief fietsen in Heuvelland
Van sterrenkok tot kunstenares: theatershow Dyanne Sleijpen uit Bemelen slaat aan, bezoekersaantal verviervoudigd